نیاز به ذخیره آب و نصب مخزن در ساختمان‌ها به دلیل قطعی آب در فصول خاص یک امر اجتناب‌ناپذیر است. خصوصا به دلیل کم بودن فشار آب در طبقات بالایی ساختمان‌های چند طبقه و آپارتمان‌ها. عواملی نظیر استاندارد نبودن لوله کشی‌های شهری، استفاده شرکت آب و فاضلاب از لوله‌هایی با قطر کمتر از نیاز ساختمان، کاهش روز افزون ذخایر آب زمین سبب ایجاد مشکل کاهش فشار یا قطعی دوره‌ای آب مصرفی رخ دهد. به همین علت نصب منبع آب در این شرایط اهمیت پیدا کرده و بهترین مکان برای نصب مخزن روی پشت بام، طبقه همکف یا موتورخانه است.
علاوه بر وجود انواع مخازن ذخیره آب برای نصب در ساختمان، روش‌های مختلفی نیز با توجه به نوع خانه و محل قرارگیری منبع، برای نصب مخزن خانگی وجود دارد. اگر قصد نصب و راه اندازی یک مخزن آب را دارید، باید بدانید کدام روش برای خانه شما مناسب‌تر است. تا هم از هدر رفتن پول و زمان خود جلوگیری کنید و هم سریع‌تر به نتیجه برسید.
ما در این مقاله قصد داریم روش نصب منبع بدون پمپ که از روش‌های رایج در همه جای دنیا هست را برایتان توضیح دهیم. حتی اگر قصد دارید از یک متخصص بخواهید که اینکار را برایتان انجام دهد، بهتر است از روش نصب منبع بدون پمپ و راه‌اندازی آن آگاهی داشته باشید تا از صحت کار مطمئن شوید. پس با ما همراه باشید.
طریقه نصب منبع آب بدون پمپ
شما برای نصب یک منبع خانگی، لزوما نیازی به پمپ ندارید. مخصوصا در مناطقی که با قطعی زیاد برق مواجه هستند، یا نمی‌خواهند هزینه برق و پمپ را متحمل شوند، روشی که بدون نیاز به پمپ مشکل افت فشار آب را حل کند ضرورت پیدا خواهد کرد. اما برای نصب منبع بدون پمپ در ساده‌ترین حالت، باید نکاتی را رعایت کرد. در ادامه به طور ساده مراحل نصب منبع بدون پمپ را توضیح خواهیم داد.
جهت پیش‌بینی میزان آب مورد نیاز برای ساختمانتان می‌توانید از مقاله محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان کمک بگیرید.
مراحل نصب منبع آب بدون پمپ
1) مرحله اول
منبع باید در محلی امن، مستحکم، کاملا صاف و تراز شده قرار گیرد. توجه داشته باشید که برای نصب منبع روی پشت بام، اگر نور مستقیم یا غیرمستقیم به منبع می‌خورد، بهتر است از مخزن پلی اتیلن سه لایه یا مخزن سه لایه آنتی باکتریال استفاده کنید.
2) مرحله دوم
مهم‌ترین نکته نصب منبع بدون پمپ این است که منبع یا تانکر باید در ارتفاعی بالاتر از همه شیرهای مصرفی قرار داشته باشد. به این دلیل که آب منبع ذخیره بدون پمپاژ، فقط قادر به تامین آب لوله‌هایی است که در ارتفاع پایین‌تری نسبت به منبع قرار داشته باشند. پس در روش نصب مخزن آب بدون پمپ، مخزن باید در ارتفاع بالاتری باشد تا آب به وسیله نیروی جاذبه زمین با فشار کافی وارد لوله‌های مصرفی شود.
از نظر فیزیکی، به ازای هر 10 متر ارتفاع، یک بار(BAR) یا 14.5 پی اس آی (PSI) یا یک اتمسفر (صدهزار پاسکال) فشار ایجاد خواهد شد. و همین امر سبب می‌شود که در طریقه نصب منبع روی پشت بام بدون پمپ، آب با فشار کافی داخل لوله‌ها جریان پیدا کند.
3) مرحله سوم
در نصب منبع بدون پمپ این نکته اهمیت دارد که هر دو اتصالی که در پایین و بالای منبع قرار دارد، بسته شود. (اتصال برنجی در منبع‌های پلی‌اتیلن و اتصال گالوانیزه در منبع‌های گالوانیزه)
4) مرحله چهارم
دقت کنید که قسمت پایین تانکرهای پلی‌اتیلن به وسیله واشر و مهره مخصوص، از پشت و جلو اتصال برنجی محکم بسته شود. در درون تانکر اتصال دیگری نیاز نیست. همچنین از جلو به دلیل نیاز به اتصالِ به سایر اتصالات،لازم است که روی دنده‌های اتصال بیرونی نوار تفلون استفاده شود.
5) مرحله پنجم
نصب شناور: در هنگام نصب مخزن، شیر شناور باید درون تانکر و بالای آن متصل شود.
6) مرحله ششم
در نصب منبع بدون پمپ یا هر روش نصب منبع دیگری، طوری شناور را نصب کنید که توپی آن به سمت پایین باز و بسته شود.
7) مرحله هفتم
اگر در محل نصب منبع بدون پمپ، لوله‌کشی اصلی آب وجود نداشت، برای نصب منبع، ابتدا یک انشعاب از لوله اصلی آب سرد تا پای تانکر بکشید.
8) مرحله هشتم
به وسیله یک سه راهی، یک شاخه از لوله اصلی آب ساختمان را به قسمت بالای تانکر متصل کنید.
(استفاده از سه‌راهی به دلیل نیاز به بای‌پَس ضروری است.«بای‌پَس» در لغت به معنای گذرگاه یا مسیر انحرافی است. در لوله‌کشی بای‌پس به عنوان یک مسیر موقت است. در نصب منبع بدون پمپ هم ممکن است نیازی به یک مسیر موقت داشته باشیم.)
9) مرحله نهم
در این مرحله از نصب منبع بدون پمپ توجه داشته باشید که در قسمت ورودی آب منبع، یک شیر برای ورودی آب در شرایط اضطراری و یک شیر یک طرفه جهت جلوگیری از برگشت آب نصب کنید. سپس با یک مغزی و بوشن، لوله مذکور را به ورودی تانکر، درست پشت شیر شناور متصل کنید.
(والو وسیله‌ای است که برای قطع و وصل، تنظیم میزان جریان آب یا منحرف‌کردن مسیر جریان آب. که به وسیله بستن، بازکردن، نیمه‌بازکردن یا منحرف‌کردن یک مسیر به کار می‌رود.)
10) مرحله آخر
در مرحله آخر نصب منبع بدون پمپ، یک لوله دیگر را از قسمت پایین منبع، با استفاده از والو، شیر یک‌طرفه به سمت داخل، مغزی و بوشن؛ به شیر ورودی آب ساختمان متصل کنید.
مزایای نصب منبع بدون پمپ
تا اینجا با طریقه نصب مخزن پلی اتیلنی روی پشت بام بدون پمپ آشنا شدید. این نکته مهم را فراموش نکنید. که برای استفاده از همه آب ذخیره شده به وسیله این روش، باید ارتفاع منبع شما نسبت به همه شیرهای مصرفی مناسب باشد. و ارتفاع کافی داشته باشد.
در ادامه مزایای نصب منبع بدون پمپ که باعث شده است اکثر مردم در همه جای دنیا از آن استفاده کنند را برایتان آورده‌ایم.
1) کاهش چشمگیر هزینه‌ها
در این روش، منبع در ساعاتی از شبانه روز که فشار آب مناسب است، پر خواهد شد. سپس می‌توانید تنها با یک منبع (که در ارتفاع مناسبی قرار دارد) بدون هزینه برق، پمپ یا تجهیزات دیگر؛ آب مصرفی مورد نیاز ساختمان خود را در مواقع اضطراری تامین کنید. می توانید از لیست قیمت مخزن آب، قیمت ها و ابعاد انواع منبع آب را مشاهده کنید.
2) زیبایی ساختمان
به این دلیل که در روش نصب منبع بدون پمپ، مخزن اکثرا روی پشت بام قرار دارد، ظاهر پارکینگ یا حیاطتان به خاطر وجود یک تانکر آب بزرگ خراب نخواهد شد.
3) کاهش سر و صدا
همچنین دیگر سروصدای پمپ شما را اذیت نخواهد کرد.
4) کارکردن منبع بدون نیاز به برق
یکی از نگرانی‌هایی که مردم بابت پمپ آب دارند، از کار افتادن پمپ در هنگام قطع برق در فصول گرم سال است. که سبب عدم کارکرد پمپ وقطع آب ساختمان خواهد شد. در روش نصب منبع بدون پمپ، دیگردر نبود برق هم به آب تانکر خود دسترسی خواهید داشت.
نصب تانکر آب روی پشت بام با پمپ
اگر قصد نصب منبع روی پشت بام را دارید، ولی فشار آب شبکه شهری در اکثر مواقع آنقدر کم است که برای آبگیری تانکر کافی نیست، در این صورت برای پر کردن مخزن پشت‌بام نیاز به یک مخزن اضافه با حجم کم و یک پمپ با توان پایین دارید. که باید آنها را در طبقه همکف نصب کنید. با استفاده از این پمپ و مخزن کوچک، میزان آب مورد نیاز مخزن آب پشت‌بام تامین می‌شود.
با استفاده از این روش در نصب تانکر روی پشت بام، اگر ورودی‌های خانه بسته و شیر یک طرفه هم خراب باشد و یا شیر در راه طراحی نشده باشد، آب به پشت کنتر و نهایتا خارج از خانه هدایت می‌شود.
یادتان نرود که مکان مناسب جهت نصب منبع روی پشت بام باید به گونه‌ای انتخاب شود که تحمل وزن منبع پر از آب را داشته باشد. ساختمان‌هایی که مطابق با اصول مهندسی ساخته می‌شوند، باید در هر متر مربع از سقف تحمل فشار 300 تا 500 کیلوگرم وزن را داشته باشند. از استحکام سازه زیر مخزن نیز مطمئن شوید.
برای انتخاب مکان مناسب بهتر است زمان نصب، از مهندس سازنده ساختمان و یا یک کارشناس متخصص کمک بگیرید. می‌توانید با شاسی‌کشی، وزن یک مخزن را در سطح بزرگتری از پشت‌بام توزیع نمایید. یا با استفاده از چندین مخزن کوچکتر به جای یک مخزن حجیم، بدون نیاز به شاسی‌کشی، هم توزیع بار بهتری ایجاد کنید و هم حمل و نصب ایمن‌تری داشته باشید.
در مناطقی که فشار آب کافی در ساعاتی از شبانه روز وجود دارد، به راحتی می‌توان بدون استفاده از پمپ اقدام به نصب تانکر آب در پشت بام کرد. زیرا به دلیل فشار مناسب آب در ساعاتی از روز مانند ساعات پایانی شب، منبع ذخیره آب به راحتی آبگیری می‌کند.
لوله کشی مخزن آب در پشت بام با پمپ
روش لوله‌کشی مخزن آب در پشت بام یا طبقه همکف در کل تفاوت زیادی با هم ندارد. ولی در شرایط توزیع آب در ساختمان و کنترل نوع مصرف، ممکن است هر مهندس تاسیسات ایده و روش منحصر به فرد خود را داشته باشد.
در حالتی که منبع کوچکی در طبقه همکف تعبیه شده باشد، ابتدا آب درون این منبع ذخیره شده و سپس توسط پمپ همکف، آب در چندین مرحله به منبع ذخیره روی پشت بام پمپاژ می‌شود. تا مخزن بالا به مرور پر شود. و سپس در زمان لزوم آب از پشت‌بام به طبقات توزیع می‌شود. در این روش نصب تانکر آب روی پشت بام، گاها آب مستقیما از مخزن و بدون کمک پمپ دوم وارد مناطق مصرف می‌شود. و گاهی نیز با استفاده از پمپ دوم وارد مدار مصرفی می‌شود.
نکات لوله کشی مخزن آب در پشت بام با پمپ
- دلیل هوا گرفتن پمپ در نصب منبع در پشت بام این است که معمولا مخزن ذخیره آب نسبت به پمپ ارتفاع کمی دارد. پمپ‌هایی که به منبع متصل هستند و آب شهری به آنها وصل نشده باشد، باید هواگیری شوند.
- زمان لوله کشی مخزن در پشت بام با پمپ، اتصالات بین پمپ و مخزن را با استفاده از لزره‌گیر یا زانو در مسیر انتقال آب بین مخزن و پمپ به گونه‌ای انتخاب کنید که لرزش حاصل از کارکرد پمپ باعث آسیب به محل اتصال فیتینگ به مخزن نشود.
- استفاده از اتصالات انعطاف‌پذیر در لوله کشی منبع در پشت بام با پمپ باعث جلوگیری از نشت آب به دلیل لرزش یا وزن اتصالات می‌شود.
- درب مخازن ذخیره آب را به گونه‌ای محکم نکنید که مانع جریان هوا شود زیرا باید در زمان مکش پمپ امکان ورود هوای جایگزین درون مخزن وجود داشته باشد. (مخازن تهران پلیمر دارای درب سوپاپ‌دار می‌باشند و دیگر نیازی به نگرانی برای ورود هوای جایگزین به منبع ذخیره آب نخواهید داشت.)
- استفاده از پایه مناسب برای نصب در پشت بام، علاوه بر ایجاد ارتفاع لازم، در صورت موزاییک نبودن پشت‌بام باعث می‌شود مخزن پر از آب، درون ایزوگام و یا بافت پشت‌بام فرو نرود.
- بهترین مکان برای نصب منبع روی پشت بام قرار دادن مخزن، در مکانی سرپوشیده و به دور از آفتاب، باد و باران است. این کار برای جلبک نزدن مخزن پلاستیکی ضروری است. البته با استفاده از مخزن پلی اتیلن سه لایه ضد جلبک می توانید خیالتان را بابت جلبک نزدن و بهداشتی بودن آب مخزن آسوده کنید.
چرا مخازن آب را در ارتفاع بالا نصب می کنند؟
شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشید که دلیل نصب مخازن آب در ارتفاع بالا چیست؟
نصب مخازن آب در ارتفاع بالا به منظور تامین فشار آب ساختمان با استفاده از جاذبه زمین یا نیروی ثقل (Gravition) است. در این روش آب از همکف به مرور به مخزن پشت بام رسیده (در ساعات پر فشاری آب یا با استفاده از یک پمپ و منبع کوچک در همکف) و سپس در زمان نیاز، آب ذخیره شده در ارتفاع بالا به طبقات سرازیر می‌شود.
همچنین در مکان‌هایی که قطعی برق وجود دارد مخازن آب را در ارتفاع بالا نصب می‌کنند. تا بدون نیاز به برق بتوان از نیروی ثقل برای آبرسانی استفاده کرد. برای این منظور باید مکان نصب منبع روی پشت بام، حداقل در ارتفاع 10 متری از اولین شیر ورودی ساختمان باشد. زمانی که مکان مخزن تا اولین شیر ورودی ساختمان این ده متر اختلاف ارتفاع را داشته باشد، فشار لازم برای 1 بار اختلاف تامین می‌شود. در این حالت است که فشار ثقلی آب مخزن برای تمام طبقات کافی خواهد بود.
مزایای نصب مخازن آب در ارتفاع های بالا:
- زمان قطعی برق، آب طبقات قطع نمی‌شود.
- برای راه‌اندازی این سیستم حتما نیاز به پمپ نیست.
- فضای طبقه همکف را اشغال نمی‌کند.
- هزینه بالایی نیاز ندارد.
معایب نصب مخازن آب در ارتفاع های بالا:
- اعمال بار سنگین و وزن زیاد به سقف
- قرار گرفتن در معرض دمای شدید و احتمال یخ‌زدگی آب در مناطق سردسیر و یا گرم شدن آب در مناطق کویری
پیشنهاد میکنم مقاله راهنمای جامع نصب مخزن آب در ارتفاع را حتما مطالعه کنید.
کلام آخر
طریقه نصب مخزن آب بدون پمپ، بسیار ساده و کاربردی است و روش‌های مختلفی دارد. همچنین در همه مناطق آب و هوایی و درانواع ساختمان‌ها قابل اجراست.
برای نصب منبع بدون پمپ به این دو نکته توجه داشته باشید: اگر در مناطق سردسیر زندگی می‌کنید، حتما در ماه‌های سرد سال از عایق پشم شیشه دور تانکر خود استفاده کنید. و در مناظق بسیار گرم، سایه‌بان برای منبع فراموش نشود. اما بهترین راهکار، استفاده از مخزن سه لایه آنتی باکتریال تهران پلیمر است. که انتقال حرارتی بسیار پایینی داشته و ضد جلبک و ضد باکتری است.
لوله کشی مخزن در پشت بام با پمپ با لوله کشی در همکف و یا نصب تانکر آب در باغ تفاوت چشمگیری وجود ندارد. بلکه بیشتر بستگی به نظر و ایده کارشناس و مهندس تاسیسات دارد که بخواهد شرایط توزیع آب و کنترل نوع مصرف را چگونه اعمال کند.
ما سعی کردیم در این مقاله، کامل‌ترین و در عین حال ساده‌ترین روش نصب منبع بدون پمپ را توضیح دهیم. تا به راحتی از فرآیند کار آگاه شوید. در صورتی که نظر یا سوالی داشتید از قسمت نظرات با ما در ارتباط باشید. در صورتی که قصد دارید به کمک یک نصاب اینکارو انجام دهید، پیشنهاد می کنیم ابتدا این مقاله را مطالعه نمایید.
قیمت مخزن آب؛ مخزن 500 لیتری؛ مخزن 1000 لیتری؛ مخزن 2000 لیتری؛ مخزن 3000 لیتری؛ مخزن 5000 لیتری؛ مخزن افقی؛ مخزن عمودی؛
